Kommentar |
Dersin Adı (Name of the Lecture):
Türkiye İktisat Tarihi / Economic History of Turkey
Dersin Koordinatör ve Öğretim Elemanları (Lecturers):
Amaç (Aims):
Bu dersin amaçları;
- Türkiye ekonomi tarihinin dönemselleştirilerek belli periyotlarda incelenmesi,
- Türkiye ekonomisinde ekonomi politikalarındaki değişikliklerin değerlendirilmesi ve
- Tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinin gelişimi ile dış ticaret, büyüme ve bölüşümün incelenmesidir.
İçerik (Content):
Bu derste öncelikle Türkiye Cumhuriyeti kurulmadan önce Osmanlı Devleti’nin ekonomik durumu ele alınacaktır. Sonra Türkiye ekonomi tarihi ortak özelliklerine göre belli dönemlere ayrılarak incelenecektir. Bu dönemlerde Türkiye ekonomisinde ekonomi politikalarındaki değişiklikler değerlendirilecek; tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinin gelişimi ile çalışma koşulları, emeğin durumu, dış ticaret, büyüme ve bölüşüm konuları tartışılacaktır.
Türkiye İktisat Tarihi Dersi Yıllık Planı
|
2018-2019
|
Plan
|
Ön Hazırlık (content)
|
|
Sunuş / Derse İlişkin Beklenti ve Amaçların Ortaya Konulması.
Savaş Yıllarında Ekonomi: 1908-1922
|
Ders kaynaklarının edinilmesi ve incelenmesi.
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan Osmanlı Devleti’nin son döneminde ekonominin durumunun ve savaşın ekonomiye etkilerinin incelenmesi.
|
|
Açık Ekonomi Dönemi: 1923-1929
Korumacı-Devletçi Sanayileşme: 1930-1939
|
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş döneminde ekonominin durumunun, İzmir İktisat Kongresi’nin ve savaş sonrası anlaşmaların getirdiği yükümlülüklerin ekonomiye etkilerinin incelenmesi.
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan 1929 yılından itibaren ağırlık kazanan korumacılık ve devletçilik politikalarının ekonomide ve sanayileşmede yarattığı değişikliklerin incelenmesi.
|
|
İkinci Dünya Savaşı Dönemi: 1940-1945
Açık Ekonomi Denemesi: 1946-1953
|
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan II. Dünya Savaşı döneminde ekonomik koşullara ve ekonomi politikalarına etki eden “savaş ekonomisi” koşullarının incelenmesi.
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan II. Dünya Savaşı sonrası çok partili rejime geçiş, serbest piyasa ekonomisi uygulaması ve dünya ekonomisine bu yolla eklemlenme çabasının incelenmesi.
|
|
Düşük Ekonomik Büyüme Dönemi: 1954-1961
Korumacılığa Dönüş (İçe Dönük, Dışa Bağımlı Genişleme): 1962-1976
|
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan ekonomik büyümenin azaldığı, serbest piyasa ekonomisinin tıkandığı ve 27 Mayıs 1960 darbesiyle çok partili rejim denemesinin kesintiye uğradığı dönemin incelenmesi.
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan 27 Mayıs darbesi sonrasında yeni anayasa ve düzen çerçevesinde korumacı ve devletçi uygulamaların ve bunların ekonomideki yansımalarının incelenmesi.
|
|
Kriz Yılları: 1977-1979
Sermayenin Karşı Saldırısı: 1980-1988
|
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan siyasal çalkantı ve ekonomik kriz dönemi olan 1980 yılı öncesindeki 4-5 yıllık periyodun incelenmesi.
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan ekonomide köklü değişiklikler yaratacak 24 Ocak 1980 kararları ve 12 Eylül 1980 darbesi, yeni anayasa ve düzen çerçevesinde tekrar serbest piyasa ekonomisine geçiş çabalarının incelenmesi.
|
|
Neoliberalizme Geçiş: 1989-1997
IMF Rehberliği ve Krizler: 1998-2009
|
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan serbest piyasa ekonomisi uygulamasının neoliberal ekonomi politikaları çerçevesinde uygulamaya konulduğu 1990’lı yılların incelenmesi.
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan 1999-2001 kriz döneminin, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) dikte ettiği uygulamaların ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarının ekonomik uygulamalarının ve ekonomi politikalarının incelenmesi.
|
|
Türkiye ekonomisi
Sonuç ve Genel Değerlendirme.
|
Türkiye iktisat tarihiyle ve Türkiye ekonomisiyle ilgili kaynaklardan Türkiye ekonomisinin güncel durumunun ve ekonomi politikalarının incelenmesi.
Türkiye iktisat tarihiyle ilgili kaynaklardan günümüzde Türkiye ekonomisinin durumunun incelenmesi.
|
|
Literatur |
Kaynaklar (Sources):
Korkut Boratav, Türkiye İktisat Tarihi 1908 - 2009, İmge Kitabevi, 15. Baskı, Nisan 2011.
Gülten Kazgan, Tanzimattan 21.Yüzyıla Türkiye Ekonomisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 4. Basım, İstanbul, 2012.
Şevket Pamuk, Türkiye’nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 6. Basım, İstanbul, 2016.
Kemal Yakut, Ömer Obuz, Filiz Tepecik, Süleyman Yaşar, Türkiye Cumhuriyeti İktisat Tarihi, Editörler: Süleyman Yaşar & Kemal Yakut, Anadolu Üniversitesi, AÖF Yayını, 2013.
Nevzat Onaran, Emvâl-i Metrûkenin Tasfiyesi - I: Osmanlı'da Ermeni ve Rum Mallarının Türkleştirilmesi ve Emvâl-i Metrûkenin Tasfiyesi - II: Cumhuriyette Ermeni ve Rum Mallarının Türkleştirilmesi, (2 Cilt) Evrensel Basım Yayın, 2013.
Mahfi Eğilmez, Değişim Sürecinde Türkiye: Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Sosyo-Ekonomik Bir Değerlendirme, Remzi Kitabevi, 2018.
Mahfi Eğilmez’in çeşitli yazıları: http://www.mahfiegilmez.com/
Bağımsız Sosyal Bilimciler, 2008 Kavşağında Türkiye/ Siyaset, İktisat ve Toplum, Yordam Kitap, 2008.
Mehmet Rauf Kesici, “Türkiye Ekonomisinin Yüksek Büyüme Evresinden ‘Uzun İşsizliğe Doğru’”, Birikim Güncel, 07.07.2010.
Nazım Çatalbaş, Özgür Tonus, vd. Türkiye Ekonomisi, Editörler: Metin Toprak & Nazım Çatalbaş, Anadolu Üniversitesi, AÖF Yayını, 2013.
Ahmet Makal, “Türkiye'de Kadın Emeğinin Tarihsel Kökenleri”, Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği içinde. A. Makal & G. Toksöz (der.), İmge Kitabevi, 2015. 35-97.
Ayşe Buğra & Yalçın Özkan, “Türkiye'nin Ekonomik Kalkınma Sürecinde Modernleşme, Dini Muhafazakarlık ve Kadın İstihdamı”, Akdeniz'de Kadın İstihdamının Seyri içinde. A. Buğra & Y. Özkan (der.), İletişim Yayınları, 2013. 125-153.
Gülay Toksöz, "Türkiye'de Kalkınma Sürecinde Kadın Emeği", Kalkınmada Kadın Emeği içinde. Gülay Toksöz, Varlık Yayınları, 2011. 217-257.
Şemsa Özar, “Türkiye’de 1980 Sonrası Dönemde Kadın Emeği ve İstihdamı Politikaları: Kadın Hareketi, Sendikalar, Devlet ve İşveren Kuruluşları”, Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği içinde. A. Makal & G. Toksöz (der.), İmge Kitabevi, 2015. 223-253. |